نشـــــــــــانـــــی

از تاریخ 5 فوریه 2007 مقالات م. سحر در نشانی زیر قابل دریافت خواهند بود :ـ
سخن هـــا کـــه بـــایـــد... ـ

http://sokhanhaakebaayad.blogspot.com/

....................................................................................................

......................................................................

..........................................................

تازه ترین مقاله م. سحر به نام :ـ

..............................

گفتاری در بارهء تباهی «مزاج دهر»ـ
و سخنی با اهل ِ «روشنفکری» و هنر و فرهنگ

............................

در نشانی های زیر :ـ

گفتای در ب تباهی «مزاج دهر»
http://www.farhanggoftego.com/M.Sahar.Goftari.Dar.Bareh.Tabahi.html

http://nilgoon.org/articles/M_Sahar_Feb14_2007_2.html

.......................................................................................

.......................................................................................

و نیز مقالهء

..........................

آنچه به آمریکایی ها باید گفت

...............................................

در نشانی های زیر قابل دریافت است : ـ

............................................................

http://asre-nou.net/1385/bahman/5/m-sahar.html

یا

http://www.ayandehnegar.org/

دربخش ستون آزاد

در انتظار خویشتن

در انتظار خویشتن
...........................................

نه آن شیرم که با دشمن برآیم::::::::::::::::::

مرا این بس که من با من برآیم::::::::::::::::

مولوی :::::::::::::::::::::::::::::::
.........................................................

بــــه :.... سیــروس آریــن پـــور : ::::::::::: ::::::::::::::::::::::

.....................................
چنین که راهزن و راهدار ِ خویشتنم

شکار ِ خویشم و پروردگار ِ خویشتنم

بهشت ِ رامش ِ خویشم به باد ِ غارت ِ خویش

وزان ِ روح ِ خزان در بهار ِ خویشتنم

صلیب ِ خویشتنی ، تاج ِ خار ِ خویشتنی

مسیح ِ خویشتنی ، تاجدار ِ خویشتنم

که ام ؟ کهن شده ای تخته بند ِ کالبدی

چه ام ؟ شکسته ای اندهگسار ِ خویشتنم

طناب ِ خویشم و اِخوان ِ خویش و یوسف ِ خویش

کدام شِکوه ؟ که در چاهسار ِ خویشتنم ! ـ

هجوم ِ خویشم و آوار ِ خویش و قلعهء خویش

سوار ِ گــُم شده ای در غبار ِ خویشتنم

گــَهی ستاده ترین بر چکاد ِ بُرج ِ «من» ام

گــَهی خزیده ترین در حصار ِ خویشتنم

چنین که خویشتنی با من است دشمن کیش

نه خصم ِ دشمن ِ خویشم ، نه یار ِ خویشتنم


حضور ِ مهدی خویشم به چاه ِ غیبت ِ خویش

هزاره هاست که در انتظار ِ خویشتنم

................................................................................
پاریس ، 10/5/1997
م.سحر

........................................................................

Version française:

http://sahargaahaan.blogspot.com/2007/01/en-atten

.....................................................................................................................................................................

سرود سحر

http://soroudesahar.blogspot.com/

سکوت خدا

سکـوت ِ خــدا

...........................:::....................................................................;.......................

بیزارم از سکوت ِ خدایی که مدتی ست ؛

ابلیس را رسانده به جایی که مدتی ست؛

تاجش به تارک است و سریرش به زیر پای

قهقاه می زند به صدایی که مدتی ست ؛

زان گوش ِ آسمان کر و جان ِ جهان زبیم

لرزان گریخته ست به جایی که مدتی ست ؛

مرگ آشیان نهاده و ظلمت فشانده بذر

بر دشت و بوم و باغ و سرایی که مدتی ست؛

خالی ست از فروغ ِ بهاری و باوری

چشم انتظار ِ مِهر گیایی که مدتی ست ؛

انسانیت اُمید در او بسته است و دل

در گوهر ِ طلسم گشایی که مدتی ست ؛

از قعر ِ جان به همّت ِ او چنگ می زنیم

باشد که بردمَد ز نوایی که مدتی ست ؛

ما را به دردِ دوستی و عشق می کـُشد . ـ

بیزارم از سکوت ِ خدایی که مدتی ست... ـ

........................................................................

پاریس 2/1/2007
م.سحر

یک رباعی مهرآمیز

تاریخ درج این مطلب:ـ

2008 هفتم فوریه

با دیدن و بلاگ استاد گرامی آقای محمود کیانوش سلام و پیامی برای ایشان فرستاده بودم

رباعی و پیغام مهر آمیز زیر ، پاسخی است که از ایشان رسید

و سپاسگزارم :ـ

***********

آقای میم سحر

سلام،ـ

در محل کار بودم که پیام شما از طریق دوست فرهیخته و مهربانم مهدی خطیبی به من رسید.ـ

من با شور و احساس و اندیشهء شما آشنایم.ـ

نام سیت شما خیال انگیز ، دلگرم کننده و امیدپرور است.ـ

درراه برگشتن به خانه با لفظ «سحر» به زمزمه پرداختم و این زمزمه یک رباعی شد:ـ

**************

............................

ای لفظ «سحر» ، معنی و آهنگ تو خوش ،ـ

در چشم ِ خیال ، جلوه و رنگ تو خوش

تابد به دل ، آفتاب از گفتهء تو

با لفظ شب و سیاهی اش جنگ تو خوش.ـ

*************

.........................ـ

تندرست و شاد باشید

ارادتمند

کیانوش

کــــــــویــــــــر

آدمی در عالم ِ خاکی نمی آید به دست

عالمی دیگر بباید ساخت وز نو آدمی

حافظ ..........................................

کـــــــــــــــویـــــــــــــــر

.................................................................................

م.سحر

.................................................................................

کویر است این جهان ، ای آهوی دشت

به گرد ِ تشنه کامی می زنی گشت

کــَران گم کرده صحرایی ست ، دریاب

که نفریبد سرابت در سر ِ آب ! ـ

گیاه و گــُل مجوی از خشکساران

زمستان را مگوی : « اینک بهاران !» ـ

که باغ و بیشه با ذات ِ کویری

جوانی می کند در عین ِ پیری

بسا خارا که پوشد جامهء گــُل

برآرَد وای ِ شوق از نای بلبل

اگرچند آن سرود از عشق خیزد

فریب این آبروی از عشق ریزد

به جای نوشواری شوکران را

منوش آن جام ِ کین را ، بشکن آن را

که جام ِ می فروشت را ز سویی

به زهر آلوده دارد کینه جوئی

کویر است این جهان ، وین باغ ِ تصویر

ندارد باغبانی غیر ِ تزویر

کویر است این جهان ، ور داد جوئی

ستم زین قصر ِ کژبنیاد جوئی

که معمار ِ نخستین ، پایه ننهاد

بُن ِ این کاخ جز بر خِشت ِ بیداد


تو در آن کوش تا یک بار ِ دیگر

جهانی نو کـُند معمـــار ِ دیگـــر

..........................................................
پاریس 12/12/1994
م.سحر

..........................................................

متن فرانسه در این نشانی ست : ـ

Version française :

http://sahargaahaan.blogspot.com/2007/01/dsert.html

برای دلاور پنجشیر

برای دلاور پنجشیر

احمد شاه مسعود

که تجسّم ِ مبارزه با ظلمت بود * ـ

.................................................

................................................

اگرچه با سر ِ سبز ِ تو سازگار نبود

زمانه را چو تو سروی به جویبار نبود

تو را که فخرِ دلیران ِ روزگار ِ منی

خدا گواست قرینی به روزگار نبود

دل ِ دلاورت ای شعلهء زمستان ها

دَمی نبُد که در اندیشهء بهار نبود

فغان که دورِ زمان بر مدار ِ ظلمت بود

وگرنه چون تو به دوران چراغدار نبود

چو آرزوی بلندت جهان گلستان بود

زمین به آفت ِ پَستی اگر دچار نبود

و گر سَموم ِ طبیعت گداز ِ دوزخ تاب

چنین به شهر و دیار ِ تو رهسپار نبود

و گر به نام ِ خدا بامیان و کابل و بلخ

چو قندهار گرفتار ِ گـُرگ ِ هــار نبود

تـَهمتـَنـا و ابو مُسـلِمــا و یعـقــوبــا

شهادت ِ تو چنین دور از انتظار نبود

گذشت پیک ِ خیال از جبال ِ هندوکــُش

گــُلی ندید و گیاهی که سوگوار نبود

به قــُـلــّه های شرف لاله ای نمی افروخت

که از دریغ ِ حضور ِ تو داغدار نبود


زهی هُنر که سَمندَت ز حادثات ِ زمان

چنان گذشت که بر دامنت غُبار نبود

....................................................................

پاریس ، 27/9/2001

م.سحر
...................................................................
*
احمدشاه مسعود یک قهرمان افغانستانی ِ میهن پرست، ـ

دوستدار ِ ایران و عاشق ِ شعر و زبان فارسی بود. ـ

...................................................................

...................................................................................................................

برای خواندن متن فرانسهء این شعر ، روی نشانی زیر کلیک کنید : ـ

Version française

http://sahargaahaan.blogspot.com/2006/12/pour-le-brave-du-panshir-ahmed-chah.html

سرباز زخمی ایران

این چهــرهء یک سربــاز هخــامنــشی است . ـ
تندیس او بیش از 2500 سال در خاک وطـن

شما برپا بود و گذشتهء پدران و اجداد شما را

نمایندگی می کرد. ـ

پیکراو گزند ِ دهشتناک ِ اسکندر وسعد وقاص

و چنگیــز و تیمــور را تــا همــین امروز تاب

آورده بــود . امــا دست یک بـــی وطــن رذل
آنهم در لباس همکار یک گـروه فــرهنـگی!!! ـ

یـک گــروه « فیــلمســاز» !!! چهــرهء اورا
اینچنین زخمـی و خـون آلود کـرده اسـت. ـ

خـبرش را بخوانـید واز این که در روزگاری

زیسته اید که دست و دشنه و تبـرِ نامردمی به

نشـانـه های غـرور وشـوکت اجــداد ونیـاکان

اینچـنین گستــاخ وبی پـروا گشوده مانده است

برخود بـلرزید و بـه حال نیاکان و بـر احوالِ

اهل ِ روزگار خود گریه ساز کنید. ـ

................................................................................................................

...............

........................................................................................................

سه رباعی برای

.....................

سرباز زخمی ایران

..............

................................................................

روزان و شبان ِ بیشمار ای سرباز

استاده بُدی دلیروار ای سرباز

دشمن به تو این ستم نکرده ست که کرد

نامردُم پَست ِ این دیار ، ای سرباز

..........................................

.......................

..........................
جان بُردهء بیست قرن و پانصد سالی

برخاکِ وطن ، گذشته را تمثالی

لوح ِ مَدنیتی ، نماد هُنری

!! ـ حالی بنگر که در کدام احوالی

.............................

......................
سربازِ غریبِ آشنا بودستی

پیغامورِ گذشته ها بودستی

زینگونه که مجروح به من می نگری

گویی پدرِ مرا نیا بودستی! ـ

..........................

.........................

پاریس ، 25/12/2006

م.سحر

.............................................

برای دیدن خبر میتوانید به آدرس زیر مراجعه کنید: ـ

http://asre-nou.net/1385/day/2/m-takhte-jamshid.html

یا به نشانی زیر: ـ

http://isna.ir/Main/NewsView.aspx?ID=News-849535&Lang=P

بی کـِی کجـــا

بی کِــی کجا

...............................................

من آن بی زمانم در فضایی که از من نیست

ـ « گذر در کجا» یم در «کجا» یی که از من نیست

گذر زی کجا بودم که «کـِی» در «کجا» گم شد؟

چه یاوه ست « کـِی » جُستن به جایی که از من نیست

چه گـُم کرده ای ، دوری ، خدایی که از اویَم

چه وحشت به شیپوری ، خدایی که از من نیست

چو خاکستری در مُشت ، مرا بار ِ منـّت کـُشت

که هردم فروبُردم هوایی که از من نیست

کـَسیم از بُن ِ دندان ، صدا می زند هر آن

صدایی که در من هست ، صدایی که از من نیست . ـ

.................................................................................................
پاریس ، 15/12/1997
م. سحر

..........................................................................

برای خواندن متن فرانسه به این نشانی رجوع کنید:

Version française : ـ

http://sahargaahaan.blogspot.com/2006/12/sans-o-ni-quand-je-suis-celui-priv-de.html

................................................................................

........................................................................................................

این مقاله اخیراانتشار یافته است

ـ «شب یلدا» ،« صبح امید» و نماد پایداری در فرهنگ ایران

نشانی : ـ

http://www.farhanggoftego.com/M.Sahar.Shab.Yalda.html

یا : ـ

http://www.ayandehnegar.org/

ای زمین ملرز

............

............................................

سه سال از وقوع فاجعهء بزرگ زلزلهء

بم گذشت. این شعرکه در همان روز ها

نوشته شده ، اکنون با یاد کودکانی که

خان و مان و مام و پدرو خویش و پیوند

به ویرانه سپردند ودر این جهان ِ سراپا

جور و بیداد به حال خود رها شدند در اینجا

روی این صفحات قرار داده می شود. ـ

.................................................................................

...................

به یاد رفتگان

و برای بازماندگان زلزلهء بم


ای زمـیـــــن مـلـــــــــرز


پروردهء هوای تو ام ، ای زمین ملَرز

دیری ست کاشنای تو ام ، ای زمین ملَرز

در لرزهء تو خانهء من می شود خراب

ویران ِ لرزه های تو ام ، ای زمین ملرز

فرزند و مام و جدّ و پدر را به کام ِ مرگ

با خود مبَر ، فدای تو ام ای زمین ، ملرز

گر اهرُمت به دست ِ هوسبازی خداست

نومید از خدای تو ام ، ای زمین ملرز

بی لرزهء تو نیز جهان عرصهء جفاست

گر ایمن از جفای تو ام ای زمین ، ملرز! ـ

ای گوی خاک و هستی و فریاد و عشق و درد

عمری ست مُبتلای تو ام ای زمین ، ملرز

در دامن ِ تو ، مَهد ِ من ، ای مادر ، ای وطن

خاموشم و صدای توام ، ای زمین ملرز

هان ! ای زمین ملرز که می لرزدم وجود

گویی که من به جای تو ام ای زمین ، ملرز


جان ِ من است آن که به ویرانه می بری

بَم خانه و سرای من است ای زمین ، ملرز! ـ.

..............................................................
پاریس 28/12/2003
م.سحر

.......................................................

برای متن فرانسه به نشانی زیر مراجعه کنید. ـ

Version française :
http://sahargaahaan.blogspot.com/2006/12/terre-ne-tremble-pas-en-souvenir-de.html

می توانید

ترانهء« رسم زمونه »را روی تصویر هایی از ویرانه های بم ، ـ

با صدای رسول نجفیان از اینـــــجــــــا بشنوید. ـ

مکتوب

..........................................................................

دیدن سایت وزیر پیشین ارشاد آقای مهاجرانی و خواندن ِ سرلوحه

و دیباچهءـ «مکتوب»ـ ایشان الهام بخش این چند بیت شد ! ـ
پیداست که نام و اشارات سایت ِ «مکتوب»ـ ، بهانه ای و

وسیله ای بود برای اندیشیدن و نوشتن ابیاتی که
روی سخن نه صرفاً با ایشان ، بلکه با گروهی از ایرانیان دارد

که ــ باهزار تأسف ــ به هردلیل، در بنای قلعهء استبداد دینی شرکت جُستند

و به خشت و سنگ و مـِلات و آجر این «مدینهء رذیله» بدل گشتند

و هزار افسوس که در میان آنها انسان هایی نیز

یافت می شدند ، که شرافت و روح و وجدانشان

سزاوارِ چنین سرنوشت دردناک و ندامتباری نبود! ـ

........................................................................................................

مکــتـــــــــوب

.....................

اوج ، مکتوب و پَست مکتوب است

به جهان هرچه هست مکتوب است

قلمت در کف است و لوح به پیش

دست برزن که دست مکتوب است

تیغ ِ نامردُمیت اگر روزی

جگری را بِـِخَست مکتوب است

تبر ِ کینـَت ار زمانی چند

بر نهالی نشست مکتوب است

ساقه ای را برید ، مسطور است

ریشه ای را شکست مکتوب است

دست ، دیریت رَهن ِ دشمن بود

حاصل ِ دست بست مکتوب است

تیرهائیت کز کمان بَدی

شُد و نامَد به شست مکتوب است

رنگِ آن خون ِ صاف ِ آهوی دشت

تلخ همچون کـَبَست مکتوب است

می نویسید ـ و نیک ! ـ پس هستید

نیست مکتوب و هست مکتوب است

نوشتان باد وقتِ درویشان

کز ابد تا الــَست مکتوب است ! ـ

.........................................

پاریس ، 15/12/2006
م. سحر

دانشجو می میرد

دانشجو می میرد

...................
ذلّت نمی پذیرد ! ـ

............................

برای اکبر محمدی

..........
که شرفِ نسل ِ خویش بود
...........................................

بر لوح شب ای شعلهء فریاد گذشتی

چون رعد خروشیدی و چون باد گذشتی

گفتی که بمیرم من و ذلت نپذیرم

ذلت نپذیرفتی و آزاد گذشتی

ای آبروی نسل تو از نام تو جاوید

کاین گونه چو تیر از دل بیداد گذشتی ؛

فرزندِ دلی ، عشق تو را زاد ، اگرچند

کوتاه تر از آه ِ پریزاد گذشتی

زین عرصهء بیداد ِ زمانت سفر ای دوست

خوش باد که در جستجوی داد گذشتی

آزادی ما خون ِتو را می طلبیده ست

این هدیه روان کردی و دلشاد گذشتی

این ننگ نپاید که تو را کُشت و مرا کُشت

پاینده تو مانی که چنین راد گذشتی! ـ


م . سحر
پاریس ، 2006-08-01

دوزخ افروزان

.............................................................

به یاد : محمد مختاری و محمد جعفر پوینده

............................................................
.............................

دوزخ افـــــروزان

............................................
از خواب ِ صدها قرن بیدار آمدستند

اصحاب ِ کهفند ، از بُن ِ غار آمدستند

ذیل ِ قرون ، در خامُشستان های تاریخ

پنهان بُدند ، اینک پدیدار آمدستند

حَشر ِ عِظام ِ خلوت ِ کور و کبودند

کز کهنه گورستان ِ اعصار آمدستند

سنگ و گِل ِ بی شرم ِ ویرانشهر ِ لوطند

حَیّ اینچنین از ژرف ِ آوار آمدستند

از عرشه بیرون راندهء طوفان ِ نوحند

وینک ز کشتیبان طلبکار آمدستند

از قلب ِ دقیانوسشان نقدینه در کف

میراث ِ انسان را خریدار آمدستند !ـ

خَس بُن ستروَن بوته اند، اینجا به بوی

ـ "جَنـّات ِ تـَجری تـَحت ِ اَنهار" آمدستند

با هیزُم اندوزان ِ دوزخ برفروزان

زی جنگل ِ رویش ، تبردار آمدستند

بر هرچ از آن زایَد نماد ِ شادی و عشق

هستی گداز و شـُعله کِردار آمدستند

نام ِ خداشان بر زبان پیغام ِ مرگ است

با چوب ِ دار و حکم ِ دادار آمدستند

یغمائی ِ غول ِ اَنیرانند ازیراک

ایرانی اند ، اما مغول وار آمدستند

زینسان که در جبر و تحَجّر بندیانند

بی اختیارند ، ارچه مُختار آمدستند

جُند ِ شقاوت پیشهء جهلند و بیداد

با عقل و آزادی به پیکار آمدستند


این سو ، ولی ، فوج ِ کبوترهای عاشق

با شاخهء زیتون به منقار آمدستند ؛

روینده بر بام ِ جهان ، آواز ِ نورند

ارکان ِ ظلمت را به انکار آمدستند ! ـ

.............................................................................................
پاریس
17/12/1998
م . سحر

...........................................................................

version française : .........................................

http://sahargaahaan.blogspot.com/2006/12/les-allumeurs-de-lenfer.html

مطلق بیداد

............................................................

مُطلق ِ بیداد

....................................................................

.

خلوت ِ من قصهء فراق ِ وطن بود

قصهء دَه سال غُصه خلوت ِ من بود

زانچه کشیدم در این هوای روانسای

صد به خفا بود اگر یکی به علن بود

بارگه داغ و درد ساحت ِ دل بود

لانهء رنج و شکنج ، خانهء تن بود

ساغرم آکندهء همارهء زقّوم

بادهء من زهر در سفال ِ کهن بود

طعم ِ عدم داشت باده ای که به کف بود

بوی کفن داشت جامه ای که به تن بود

گُلخن ِ من بود اگرچه خیل ِ کسان را

غربت ِ من باغ ِ یاسمین و سمن بود

دوزخ ِ من بود اگر بهشت ِ زمین بود

تاوهء من بود اگر بهار و چمن بود

من نه به پای خود این طریق سپردم

سنگ ِ رهایم ، ستم فلاخن ِ من بود

خانهء اجداد پی سپردهء وحشت

پهنهء آشوب و پایگاه فتن بود

بر وطنم زیر ران ِ قهر و عداوت

خنگ ِ زمین باره ای گـُسسته رسن بود

بادی اگر بود ، آشیانه ربا بود

ابری اگر بود ، آسمانه فکن بود

سیل نوازنده بود و زلزله قواّل

صاعقه رقّاص و رعد دایره زن بود

گوش ِ زمان کـَر ز بس فغان و هیاهوی

جان ِ جهان خسته زین تنا و تنن بود

سرخوشی زاغ بود و عشرت ِ کرکس

شادی ِ خفّاش بود و عیش ِ زغن بود

بال فروبسته زین شقاوت ِ بی مرز

بر لب ِ قُمری سکوت گرم ِ سخن بود

وعدهء دین زی فراکجای بدآباد

شهرِ فضیلت نبود ، قعرِ لجن بود

زین ره تیغ و دریغ ، غایت و مقصود

خانهء رامش نبود ، بیت ِ حَزَن بود

هادی ملّت خدا نبود ، خطا بود

مصدر ِ دعوی دهان نبود ، لگن بود

جان ِ طبیعت در آستان ِ جنون از

نعرهء دجّال طبع ِ چاله دهن بود

خدعه زرهپوش ِ جهل بود و خرافات

کینه علمدار ِ مکر بود و محن بود


حاصل ِ صد نسل در حریق فِتـَن سوخت

حاصل ِ صد نسل در حریق ِ فِتـَن بود

مطلق ِ بیداد در کلام نگنجد

مطلق ِ بیداد ماورای سخن بود


طبع ِ مرا خار کین خلیده به دل بود

رنج ِ مرا جامهء قصیده به تن بود. ـ


پاریس ، یکم فروردین 1368
برابر با 22 مارس 1989

م . سحر

..............................

خوشنویسی های این صفحه از : یاشار

جزیرهء سرگردانی

جزیرهء سرگردانی

.......................

..................................................................
ای به هر نـَفـَسی دور از خود ، زی خود ار رَه دیگر دانی

پی بریده برون خواهی زد ، زین جزیرهء سرگردانی

قایقی که نمی سازی را ، بر کرانه نمی خواهی سوخت

درنشسته در این تارستان ، راز ِ ماندن ِ خویش ار دانی

تا قرین ِ مُغاکی زین سان ، زنده زنده به خاکی زین سان

صلح و فتنه بربر بینی ، عشق و کینه برابر دانی

پیش ِ آینه ای بی داور ، یکدمت نه شگفت آید گر

شرّ ِ فاجعه خیر اندیشی ، خیر واقعه را شر دانی

من تو ام ، تو منی ، ما آنان ،وآن «من ِ» تو نمی یارد گفت : ـ

کزچه نقرهء او مس یابی ، وزچه آهن ِ خود زر دانی

همّتی نه و بازویی نه ، کوره ای و ترازویی نه

قـَلعپاره ای و رویی نه ، کیمیاگری از بر دانی

در کِنشتِ زمان کاهن خو ، سجده خواه ِ ضمیری ، زین رو

رستگاری و آزادی را ، در پرستش ِ باور دانی

باوری که به کین درجانت ، پای بسته به سنگستانت

رشک ِ غول ِ بیابان است این ، رهزنی که تو رهبر دانی


پیش ِ مشعلهء آگاهی ، پی بریده و بی همراهی

زین جزیره برون زد خواهی ، زی خود ار ره دیگر دانی ! ـ

ـ

.................................::::::::::::::::::::::::
پاریس ، 25/5/1999

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

Version française:

http://sahargaahaan.blogspot.com/2007/01/lil-quest-ton-errance.html

.........................................................................................

کــــه ام ؟

که ام

مو اون جانُم که جسمُم در سفر بی
چو با شب زیستُم نامُم «سحر» بی ! ـ
مُرادی جُز حقیقت رهبرُم نیست
مرادُم را حقیقت راهبَر بی ! ـ

نه بیم از شب ، نه م از شبرو هراسی ست
نه در آیینه ، از خویشُم سپاسی ست
به دوش ِجان ِ مو، بارِ تنِ مو
سبُک در جستجوی خودشناسی ست ! ـ

گر این دل را میان ِ جنگ بُردُم
همینُم بس که دور از ننگ بُردُم
به خاکِ دیگران ، در گوشهء خویش
هنر ورزیدم و فرهنگ بُردُم !ـ

مو که دلدادهء مِهرِ دیارُم ؛
از آن محسودِ اهلِ روزگارُم ؛
که با دستِ هُنرپروردهء شعر
فراروی بدی آیینه دارُم ! ـ

جهان گردُم که جُز تنها نگردُم
به پنهان خانه ها پیدا نگردُم
مدارِ گردشُم ایران زمین است
بمیرُم ، زین محبّت وا نگردُم ! ـ

به جز ایران که با وی زیسته ستُم
به دیّارو دیاری دل نبستُم
صدای بی صدایان می زند موج
زقعرِ جان ِ آزادی پرستُم ! ـ

نه هرگز درغمِ تشریف و جامه
نه لُطفِ خاص و نه تأییدِ عامه
فرود آرم غریو شعرِ خود را
چو مُشتی بر دهان ِ خویشکامه ! ـ
........................................

ازکتاب گفتمان الرجال

مارس 2004

.............................................................................

برای شنیدن این دوبیتی ها با صدای دوست هنرمندم

علی تهرانی دردستگاه ماهور

اینـجـــا را کلیک کنید. ـ

الا ای میر ، اما ...ـ

انتشاراین شعر در نشریهء «روزگارنو» ، درتابستان سال 1990

برای من یاد آور خاطرهء زیبائی است . ـ .....

بدین معنی که استاد دکتر عبدالحسین زرین کوب طی سفری که

آن روزها به پاریس داشتند، نشریه را دیده ، این شعر را خوانده
و پسندیده بودند واظهار علاقه کرده بودند که سراینده را ببینند. ـ
و به واسطه دوستی این تماس حاصل شد و این اتفاق رخ داد

و افتخار ملاقات ایشان را برای نخستین بار نصیب سراینده کرد.ـ

در این دیدار، استاد زرین کوب از من خواستند که شعر های دیگری

برای ایشان و همسر شان خانم دکتر قمر آریان بخوانم که خواندم

و یاد اظهار محبت ها و لطف های شوق انگیز استاد برای من

از زیبا ترین خاطراتی شدند که تا کنون از لحظاتِ شعر خوانی خود،ـ

در حافظه نگاه داشته ام. ـ

.........

با ید تبعیدی بوده باشید و بیش از بیست سال

سروده باشید و آثار شماهرگز در فضای اجتماعی و زبانی

و فرهنگی جامعهء خودتان انتشار نیافته بوده باشد و در فضای غربت خود

با انواع تنگ چشمی ها و حسدورزی ها و تسویه حساب های سیاسی

وشخصی روبرو بوده وانواع کژذوقی ها وسخن ناشناسی

های برهوتِ پراکندهء غربت، با بی رحمی، شمارا

به جزیرهء کوچکِ تنهائی خودتان رانده بوده باشد، ـ

تا ارزش تأیید های شوق انگیز استاد زرین کوب

برایتان قابل درک گردد. ـ

خوشبختانه دیدارها ، با سفرهای آتی استاد زرین کوب

وهمسر گرامی شان تداوم یافتند وهمواره استاد خواندن شعرهای تازه ای را

درخواست می کردند و در یکی ازسفر های خود تعدادی از غزل های مرا

با خود به ایران بردند که دو سه تای آنها به مروردرنشریه های«کلک» ـ وبعداً

ـ« بخارا» ـ انتشار یافت. و این نخستین باری بود که شعری ازاین سراینده

در ایران منتشر می شد. ـ

..............

ـ (هرچند نام سراینده هیچگاه در لیست اسامی روی جلد نشریه

و در کنار دیگر سرایندگان و نویسندگان دیده نمی شد

و همواره در میان ِ « و چند نقطگان "[و ...]" » بودیم ! ـ که البته قابل درک بود.)ـ
.....................

پس ، با یاد استاد دکتر عبدالحسین زرین کوب

همراه با درودی به خانم دکتر قمر آریان قصیدهء «الا ای میر ، اما...» ـ

در این صفحات درج می شود : ـ

...................................................................

الا ای میـر ، امــا ... ـ

..........................................

طرح از خاور

.......................

............................................
..................................

الا چشمت به تنگی چشم ِ سوزن

نیرزد کِشتهء عمرت به ارزن

نه هیچت شوق ، الاّ فتنه بر خویش

نه هیچت شغل ، الاّ سجده بر«من» ـ

نهانت چهره پشتِ صورتک ها

بیانت در نهان کردنش الکن

سر اندر برف چونان کبک ِ کُهسار

بر آن سر کِت نخواهد دید یک تن

گـُمانی کِت به مطبخ بر نبیند

نه کس خاکستری ، نی دودِ روزن

گـُمانی کِت نیفتد هرگز از بام

به ناگه طشتِ زرق و حیله و فن

گـُمانی کِت بماند جاودان لال

خروس ِ خُفیه در دستار و دامن

نه بیگاهان برآرد هرگز آواز

نه ناگه برفرازد بال و گردن

گـُمانی کِت حنا ظاهر کند رنگ

به نزد ِ اهل ِ بینش روز ِ روشن

ندانی کِت ندارد رنگ دیری ست

حنا در پیش ِ مرد و کودک و زن

گـُمانی برنخواهد خواست هرگز

فریبت را به فریاد ِ مُطنطن : ـ

خروش ِ طبل ِ آگاهی به بازار

غریو ِ کوس ِ رسوایی به برزن

.............
غلام ِ همّتِ دزدان ِ راهم

کِشان در کوی تقوا نیست مسکن

نه شان از خاکساری بر جبین مُهر

نه شان از راسترویی جامه بر تن

نه شان از دانش و دین نامه بر کف

نه شان دیوان ِ دانایی مدوّن

رهین ِمنـّت ِ اوباش ِ کویم

که یک رنگند و یک رویند و یک فن

نه چون روباهشان دُم در خُم ِ رنگ

که : «هذا بنده بوقلمون ِ گُلشن ـ

انااَلسّیمُرغ ، سیمُرغ ِ مقدّس

انااَلطـّاووس ، طـاووس ِ مُلوّن» ـ


الا ای شیر ، امّا شیر ِ پرچم

الا ای میر ، امـّا میر خرمن

ندانی باد می روبی به جاروب

نبینی آب می کوبی به هاون

یکی بنگر در این آئینهء شعر

که ژرف ِ خویش را بینی مُبرهن

ز بس دهشت دراِستد خونت از موج

زبس پروا بپرّد هوشت از تن

بلرزد پیکرت چون گـُند ِ حلاّج

میان ِ گردبادی آشیان کن


چنین کِت بردریدم پرده از چهر

مگر پنهان شوی در چاه ِ بیژن!ـ

...........................
.......................................................
پاریس ، 20/8/1990

..............

م سحر

میثاق راستی

از دفتر های قدیم
..................

میثـاق راستـی

..............

ما جلوه گاه سنگ ِ صبور تو نیستیم

چرمینه پوش ِ خنجر عور تو نیستیم

آزادوار جنگل ِ خون برکشیده ایم

سرویم و سایبان ِ حضور تو نیستیم

ویرانه ایم اگرچه به سیل ِ سیاه ِ جور

ای هرزروی ، خاک ِ نمور تو نیستیم

مهتاب ِ آسمانی آوار ِ ظلمتیم

شبتاب ِ شومخانهء گور تو نیستیم

ای شادخوار ذبح ِ سواران ِ آفتاب

ما آتش آوران ِ تنور تو نیستیم

بر شانه های ماست که برپاست قصر نور

کاری تنان ِ دیوک* و مور تو نیستیم

هستیم اگرچه خرمن ِ خونین ِ نوبهار

جز خار چشمخانهء شور تو نیستیم

جنتّ ترا و آتش ِ ما بوستانِ ماست

دربند ِ باغ کوثر و حور تو نیستیم

فریاد ما رسالتِ میثاق ِ راستی ست

پژواکِ هوی و های عبور تو نیستیم


ای بیکران ِ غدر و دروغت به قیدِ حُکم

ما غیر شعله بر شب ِ کور تو نیستیم. ـ

................................
پاریس ، خرداد 1361
....................................................................

.

کاری یعنی : بافته ها و تور های عنکبوت

د یوک یعنی : کرم ِ بید

غم جویبار

از دفتر های قدیم

...........................

غم ِ جــــویبـــــار
...........................................

.............................................................................

شفق بر آینهء شوره زار می شکند

سپیده با دل ِ خونین ِ یار می شکند

شکنج ِ گیسوی شب در کمندِ شعلهء خون

به داغ ِ پیرهن ِ داغدار می شکند

جنین ِ سوخته در بطن ِ مادران شهید

سفر به معبر باد بهار می شکند

شرار مشعلهء عشق در گذرگه باغ

شکیب طلعت گل ، بی قرار می شکند

بلور ِ اخترِ فریاد ِ سرخ ِ بی مرگان

به سربلندی خونین ِ دار می شکند

میان ِ بند به کانون ِ دست ِ کودک ِ صبح

دلِ ستارهء دنباله دار می شکند

زقلب ِ عاشقِ ده ساله باغ می شکفد

به پای کوه ، غمِ جویبار می شکند

.........
پاریس، 23 دیماه 1360

ای آشنایان ِ راز

از دفتر های قدیم

....................

.............
ای آشنایان ِ راز

..........................

نه ابرم که رعدم به مُشتی زند

زباران ِ من تشنگی بشکند

نه بر بستر ِ آبی ِ آسمان

زخونم شود سرخ رنگین کمان

نه کوهم که گر بشکند سینه ام

بر آب ِ روان خندد آئینه ام

نه سبز ِ بهارم ِ نه بادِ سحر

که تا با بهاران شوم همسفر

نه گیسوی خورشید با شانه ام

نه مهتاب ، شولای کاشانه ام

نه هیهای طوفان بروبد مرا

نه امواج ِ دریا بکوبد مرا

نه موجم که با صخره جنگ آورم

نه مدّم که ساحل به چنگ آورم

نه خوابم که آبی خرابم کند

نه آبم که وهمی سرابم کند

نه شب ریزد از بال ِ پیراهنم

نه باران بَرَد ظلمت از دامنم

نه آن باغبانم که گُل پرورم

وز آن دامنی خلق را آورم

نه تن پوش ِ آنم که بی جامه ای ست

نه خطِّ امیدی که با نامه ای ست

نه چوپان به صحرا نوایم کند

به نی ریزدم ، هایهایم کند

نه این جام ِ خون را چراغی کنم

دلی آتشی بر اجاقی کنم

نه در نغمهء آبیاران شوم

نه در نالهء سوگواران شوم

نه گـَردی شوم گردش ِ باد را

نه بُرجی شوم شهرِ فریاد را

نه اوج ِ سپیدار بیند مرا

نه تیری که در دل نشیند مرا

نه مُرغی که صید ِ عقابی شوم

نه شعری که زیب ِ کتابی شوم

نه کوهم ، نه ابرم ، نه باران ، نه باد

نه راهم بود بستر ِ امتداد


من آن موج بر برکهء ساکنم

که با ریگِ بازیگران می زنم

اگر کودکی ریگ در آب زد

مرا آب گویی که بر خواب زد

به یک لحظه در آب ظاهر شوم

پس آنگه نهان با دوائر شوم


گر اینم ، کجا شد من ِ راستین ؟

چه دستیم زد ، وز کدام آستین؟


عزیزانم ، ای آشنایان ِ راز

گر اینم، مرا زی من آرید باز .... ـ

............................................................................

پاریس ، دیماه 1358

سیاهکار تر از شب

از دفترهای قدیم

..................

سیاهکار تر از شب

...............................

..............................................................
به داس ، دشمن ِ گلزار قصد ِ یاس و سمن کرد

زخون ِ یاس و سمن ، سرخ ، صحن ِ باغ و چمن کرد

تذرو و فاخته را پر شکست و سوخت در آتش

بهار ِ سوخته را سایه سار ِ زاغ و زغن کرد

سپاه ِ چیرهء یغما به جان لاله و گـُل زد

سیاه بر سر ِ نوباوگان ِ دشت و دمن کرد

سیاهکار تر از شب به نام ِ صبح عَـلـَم شد

به پاسبانی ِ ظلمت ، ردای نور به تن کرد

طلوع مشعل ِ خورشید را به دامنهء روز

غبار ِشائبه آلود و محو لای و لجن کرد

کلاه ِ شُعبده آورد و دام ِ حیله درافکند

کلام را به اسارت کشید و صید ِ سخن کرد

تگرگ با دل ِ گلبرگ آن نکرد که تزویر

به باور ِ دل ِ خونین و داغدار ِ وطن کرد


خراب خانهء ننگین بنای جهل و جنون باد

که مان بلاکِش ِدینبارهء دریده دهن کرد. ـ

...........................................
پاریس ، 20 مرداد 1360